İSTANBUL (İGFA) – Dünya çapında yaklaşık 120 milyon kan bağışı toplandığını vurgulayan Dr. Öğretim Üyesi Serkan Ocakçı, toplanan kanın yüzde 40’ının gelişmiş ülkelerde elde edildiğini, dünya nüfusunun yüzde 16’sına tekabül ettiğini söyledi.
Kan bağışı hem hastalara verilecek; kan, kan eserleri olan kırmızı kan süspansiyonu, plazma, trombosit için gerekli olduğu üzere hem de kandan üretilen immunoglobulin ve pıhtılaşma faktörleri üzere ilaçlar için de gerekli olduğunu vurgulayan Dr. Ocakçı, kan alma metotları ile kan vermek için yaş hududu ve kimlerin kan verebileceğine yönelik açıklamalarda bulundu.
KAN ALMA YOLLARI
“Kan bağışında vericiden iki farklı prosedürle kan alınabilir” diyen Dr. Serkan Ocakçı, “En sık uygulama kola uygulanan damar yolundan kan torbasına 10-15 dakika süren kan bağışıdır. Bir öbür yol ise vericinin aferez aygıtı ismi verilen makinaya bir kan seti ile bağlanarak seçilmiş kan eserlerinin alınmasıdır. Bu sistem daha tesirli kan eseri elde edilmesini sağlar” dedi.
YAŞ HUDUDU KAÇTIR?
Bağışçının 19 yaşından gün almış olmalı, 66 yaşından gün almamış olması gerektiğini belirten Dr. Ocakçı, “İlk kez kan verecek olan bağışçı ise 61 yaşından gün almamış olmalıdır. 70 yaşından gün almamış sistemli kan bağışçısı, kan bağış merkezi hekiminin onayı olmak kaidesiyle, yılda en fazla 1 sefer olmak üzere kan bağışlayabilir. Tam kan bağış sıklığı erkeklerde 90 günde birdir. Bayanlarda bağış aralığı 120 günde birdir. Yılda bir kereyi geçmemek ve tabip onayı olmak kaydıyla, 2 bağış ortası en az 2 ay olabilir. Aferez usulü ile bağışçıdan daha sık kan eseri elde edilebilir. Aferez usulü en çok trombosit bağışlarında kullanılır. Bağışçıdan 48 saat orta ile tekrar trombosit aferezi yapılabilir. Haftada iki süreci, yılda ise 24 bağışı geçmemek gerekir. Hemoglobin pahaları bayanlarda en az 12,5 g/dL, en çok 16,5 g/dL, erkeklerde en az 13,5 g/dL, en çok 18 g/dL olmalıdır. Kan basıncı pek çok etkene bağlı olarak değişmekle birlikte esasen büyük tansiyon en az 90 mmHg, en çok 180 mmHg ve küçük tansiyon en az 60 mmHg, en çok 100 mmHg olmalıdır. Bağışçı en az 50 kg olmalıdır.” diye konuştu.
KİMLER KAN VEREBİLİR?
Bağışçıların sağlıklı olması gerekir. İnsulin kullanan diyabet hastaları yahut ilerlemiş diyabet hastaları bağışçı olamayacaklarının altını çizen Dr. Ocakçı, “Kan yoluyla bulaşan HIV, Hepatit B,C üzere hastalıkları olanlar bağışçı olamazlar. Bağışçılar kan bağışı öncesi ayrıntılı olarak kıymetlendirilir ve en ufak bir kuşkuda reddedilir. Ayrıyeten alınan kan örneklerinden kan sayımları, bulaşıcı hastalık tetkikleri yapılır. Çağdaş teknolojiler sayesinde kan alımı nedeniyle olan bulaşıcı hastalık riski milyonda bir bağış civarına gelmiştir. Kan bağışında bulunmak bağışçıyı fizikî ve ruhsal olarak rahatlatır. Bağışçılar kendilerini daha güzel hisseder ve mümkün epey nizamlı kan bağışı yapmak isterler” dedi.