İngiltere’de 100 gündür iktidarda bulunan İşçi Partisi, vazifeye iktisatta attığı adımlarla başlarken bu periyoda çok sağın İngiltere sokaklarında gerçekleştirdiği şiddet olayları, Filistin’e dayanak protestoları ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın reaksiyon çeken “hediyeleri” damga vurdu.
Ülkede 4 Temmuz’da yapılan seçimlerden 1 gün sonra kurulan İşçi Partisi iktidarının 100 gününü ve bu süreçte İngiltere’de yaşanan gelişmeler derlendi.
İngiliz halkının oylarıyla 650 sandalyeli Avam Kamarasında 411 milletvekili kazanan İşçi Partisi, meclisteki birinci imtihanını en fazla 2 çocuğa yardım yapmayı öngören yasanın değişikliği tartışmalarında yaşadı.
İşçi Partili 7 milletvekili, Starmer’ın tersine değişikliğe dayanak verince partiden uzaklaştırıldı. İngiltere halkının 14 yıllık Muhafazakar Parti iktidarının yerine seçtiği İşçi Partisi, halkın reaksiyonunu çeken bir başka kararında ise emeklilere yapılan kışlık yakıt dayanağını kısıtlamaya karar verdi.
Maliye Bakanı Rachel Reeves yeni yıl bütçesinde vergi artışlarına işaret etti. Starmer ise “Ekimde sunulacak bütçe acı verici olacak.” sözünü kullandı.
İktidardaki birinci günlerde sistemsiz göçmenleri Ruanda’ya gönderme planı iptal edildi, buraya harcanacak paranın bir kısmı ise göçü kaynağında çözmek üzere Afrika ve Orta Doğu’daki projelere ayrıldı.
İşçi Partisi, ülkede yaklaşık 1,5 yıldır süren grevleri büyük oranda sona erdirdi. Grev yapan meslek kümelerinin büyük çoğunluğu, hükümetin önerdiği artırımı ve maaş düzenleme takvimlerini onayladı.
AŞIRI SAĞ, BİR MÜDDETLİĞİNE SOKAĞIN HAKİMİ OLDU
Starmer’ın vazifeye gelmesinin üzerinden şimdi bir ay bile geçmemişken Southport kentinde 17 yaşındaki Axel Rudakubana, çocukların katıldığı bir aktiflikte bıçaklı hücum düzenledi.
Saldırı sonucunda 3 çocuk ömrünü yitirirken çok sayıda çocuk ve yetişkin yaralandı. Çok sağcı ve ırkçı toplumsal medya hesapları, başta 18 yaşından küçük olduğu için kimliği açıklanmayan saldırganın Müslüman olduğu ve ülkeye geçen yıl kaçak yollarla girdiği dezenformasyonunu yaptı.
Bu haberin yayılmasıyla çok sağcılar, ülke genelinde yaklaşık bir hafta boyunca şiddet olaylarının yaşandığı Müslüman ve göçmen aksisi hareketler düzenledi.
Sığınmacıların tutulduğu oteller, Müslümanlara ilişkin iş yerleri, ibadethaneler, dernekler, meskenler ve vatandaşlar atağa uğradı, 130’un üzerinde polis yaralandı, çok sayıda bina yakıldı ya da ateşe verilmek istendi.
Olaylar sonucunda 1200’ün üzerinde kişi gözaltına alındı, yüzlercesi mahpus cezalarına çarptırıldı. İngiltere’deki çok sağcı şiddet olayları, ülkede siyasetin şiddeti nasıl körüklediğini, göçmenlerin ve Müslümanların yaşadığı güvensizlik hissini gözler önüne serdi.
Hükümet, bu olaylara karşı birinci adım olarak gözaltındakilerin bir an evvel hakim karşısına çıkarılmasını sağlayacak düzenlemeler yaptı. Akabinde da cami ve Müslümanlara ilişkin kuruluşlara özel güvenlik hizmeti sağladı.
İSRAİL’E SAĞLANAN SİLAH İHRAÇ RUHSATLARININ 30’U ASKIYA ALINDI
İşçi Partisi, evvelki hükümetten Filistin’e dayanak aksiyonlarını de devraldı. Yeni hükümetin vazifeye geldiği hafta Gazze’de ateşkes ve İsrail’e silah satışlarının durdurulması davetiyle düzenlenen yürüyüşe on binlerce kişi katıldı.
Hükümet ise bu davetlere bir mühlet boyunca “gerekli incelemeler yapılıyor” diyerek yanıtladı. Eylül ayına gelindiğinde hükümet birinci adımını attı ve İsrail’e sağladığı 350 silah ihraç ruhsatının 30’unu askıya aldı.
Ancak Başbakan Starmer, tüm silah satışlarının askıya alınmasına karşı olduğunu açıkladı. Starmer, birtakım silahların savunma amaçlı kullanıldığını belirtti.
İşçi Partisi hükümeti hem halk hem de Filistin destekçisi siyasetçiler tarafından İsrail’e karşı gereğince baskı uygulamamakla eleştirilmeye devam ediyor.
Starmer, Gazze ve Lübnan’da acil ateşkes davetlerini ise hala sürdürüyor.
PAHALI ARMAĞANLAR REAKSİYON ÇEKTİ
Starmer’ın başı, bu 100 günde kendisine verilen değerli armağanlar ve yüklü ölçüde bağışlarla da ağrıdı. Ortaya çıkan bilgiler ve kimi savlara nazaran Starmer; Taylor Swift konser biletinden, Arsenal maç biletine hatta iş insanı ve partinin bağışçısı Waheed Alli’nin lüks konutunda konaklamaya kadar çok sayıda ikram aldı.
Hatta Alli’ye Başbakanlık Ofisi 10 Numara’ya giriş için bir kart verildiği ortaya çıktı. Tenkitlerin akabinde Starmer, 6 bin sterlin fiyatındaki (Yaklaşık 270 bin lira) ikramları iade etti.
Starmer, başbakanlıktaki 100 günlük süreçte Avrupa Siyasi Topluluğu Doruğu’na mesken sahipliği yaptı. Starmer ayrıyeten, uzun yıllardır görüşülmeyen Çinli ve İranlı önderle de telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.
Araştırma şirketi YouGov’un anketi, 100 günün akabinde Starmer’ın popülerliğinde de düşüş olduğunu ortaya koydu. Starmer’ı olumlu yaklaşanların oranı yüzde 36 olurken bu oran, çok sağcı Nigel Farage’ın bile altında kaldı.
Starmer’ı olumlu bulanların oranı, seçimden iki hafta sonraki süreçte hiç artmadı.