)
Türkiye’nin çeşitli kentlerindeki yarım kalan kent hastaneleri inşaatları, devasa maliyet artışlarıyla kamu bütçesine büyük yükler getiriyor. Bilhassa kamu-özel paydaşlığı ile yapılan bu projelerde, maliyetlerin planlanandan çok daha fazla artması ve inşaatların yarım kalması önemli tenkitlere yol açıyor.
Maliyetler neden artıyor?
Denizli, Aydın, Tekirdağ ve Samsun’da devam eden şehir hastanesi projelerinde maliyetler, başlangıçta öngörülen sayıların çok üzerine çıktı. Örneğin, Denizli’deki bin yataklı şehir hastanesi için başlangıçta 1.2 milyar TL ödenmişken, yarım kalan inşaatın tamamlanması için yapılan ek ödemelerle maliyet 13 milyar TL’ye yükseldi. Bu, başlangıç maliyetinin neredeyse 12 katı bir artış manasına geliyor.
Aydın ve Tekirdağ’da emsal durumlar yaşanırken, Samsun’daki Alaçam Yakakent Devlet Hastanesi için yapılan ödemeler dört yıl içinde 12 kat artarak 619 milyon TL’ye ulaştı.
Kamulaştırma daveti ve kamu maliyetleri
BirGün’ün haberine nazaran, Ankara Tabip Odası ve öteki sıhhat otoriteleri, kent hastanelerinin kamu maliyetlerini azaltmak ve daha verimli bir hizmet sunmak hedefiyle kamulaştırılması gerektiğini vurguluyor. Sıhhat hizmetlerinin kamu faydasına, kamu hukuku ve kamu maliyesi araçlarıyla organize edilmesi gerektiği belirtiliyor.
Şehir hastanelerinin yüksek kira ve işletme maliyetleri, kamu bütçesinde önemli bir yük oluştururken, sıhhat hizmetlerinin maliyetini artırıyor ve kamu kaynaklarının faal kullanımını engelliyor.
Uzun vadede tahlil önerileri
Uzmanlar, kent hastaneleri projelerinde daha şeffaf ve hesap verilebilir bir idare süreci öneriyor. Maliyet artışlarının önlenmesi ve projelerin vaktinde tamamlanması için tesirli planlama ve kontrol sistemlerinin güçlendirilmesi gerektiği üzerinde duruluyor. Ayrıyeten, sıhhat hizmetlerinin herkes için erişilebilir ve sürdürülebilir olması ismine kamusal finansmanın yine yapılandırılması ve kamu-özel iştiraklerinin revize edilmesi öneriliyor.